22 сакавік 2023 гады спаўняецца 80 гадоў трагедыі, якая адбылася ў д. Хатынь Лагойскага раёна. Хатынь стала сімвалам трагедыі беларускага народа, сумнай старонкай гісторыі часоў Вялікай Айчыннай вайны.
Да фатальнага дня 1943 гады гэта была звычайная мірная беларуская вёска, якая налічвае 26 двароў. Раніцай 22 сакавіка ў 6 кіламетрах ад яе партызаны абстралялі нямецкую аўтакалону. У перастрэлцы загінуў нямецкі афіцэр. Неўзабаве пасля гэтага Хатынь акружылі карнікі. Яны сагналі ў свіран старых, жанчын, дзяцей, замкнулі і падпалілі. У агні загінулі 149 чалавек, у тым ліку 75 дзяцей.
Падчас трагедыі выжылі толькі шэсць чалавек. Траім дзецям - Валодзю і Соні Яскевічам і Сашы Жалабковічу - удалося схавацца ад гітлераўцаў. Засталіся жывыя двое дзяцей з хлява – Віктар Жалабковіч і Антон Бараноўскі. Адзінай дарослай сведкай хатынскай расправы стаў 56‑гадовы вясковы каваль Іосіф Камінскі.. Сярод загінулых аднавяскоўцаў ён знайшоў свайго сына. Хлопчык быў смяротна паранены, атрымаў моцныя апёкі і сканаў на руках у бацькі. Гэты трагічны момант з жыцця Іосіфа Камінскага пакладзены ў аснову стварэння скульптуры "Непакораны чалавек"..
У памяць сотняў беларускіх вёсак, знішчаных у гады Вялікай Айчыннай вайны, і вялізнага ўкладу беларускага народа, які прынёс незлічоныя ахвяры ў імя Перамогі, у 1969 годзе на месцы спаленай вёскі быў адкрыты мемарыяльны комплекс «Хатынь».. На тэрыторыі комплексу знаходзіцца адзіная ў свеце «Могілкі вёсак».. Мемарыял за ўсе гады наведалі больш 40 млн чалавек з 100 краін свету.
Трагедыя Хатыні - не выпадковы эпізод вайны, а адзін з тысячы фактаў, якія сведчаць аб мэтанакіраванай палітыцы генацыду гітлераўскай Германіі ў адносінах да насельніцтва Беларусі. В нашей стране в годы Великой Отечественной войны немецкие оккупанты уничтожили 2,5 млн чалавек. Было разрушено 209 городов и районных центров, 9 200 вёсак, з іх 628 сожжены вместе с жителями. Нацисты провели свыше 140 карательных операций против местного населения.
Вспоминая Хатынь, мы вспоминаем и скорбим о жителях других белорусских деревень, уничтоженных немецко-фашистскими захватчиками в годы Великой Отечественной войны.
